|
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΦΥΣΗ Δημήτρης Κωνσταντίνου Εκτός από τον αστυνόμο που φύτεψαν βαθιά στην ψυχή του ανθρώπου η οικογένεια, το σχολείο και η κοινωνία, υπάρχει και ο άλλος με σάρκα και οστά, ο αστυνόμος της γειτονιάς. Για εκείνους που τρομάζουν στη θέα της ανθρώπινης φύσης, για εκείνους που πιστεύουν ότι «παραμένει ατελής και επικίνδυνη», όπως η συγγραφέας Σώτη Τριανταφύλλου (Athens Voice, 29-10-2009), «η παρουσία των αστυνομικών στη γειτονιά δεν τους ενοχλεί παρά μόνο από αισθητική άποψη». Θεωρούν ότι «η νομιμότητα καταργήθηκε στο κέντρο της Αθήνας όχι εξαιτίας του αστυνομικού κράτους αλλά εξαιτίας της απουσίας κράτους». Και εκλιπαρούν για μια δόση περισσότερης αστυνομικής ναρκωτικής ουσίας, αφού «δεν φαίνεται να αξίζουμε μια πόλη χωρίς αστυνομία». Ακόμη και ο μανιχαϊσμός των Περσών ή η εγελιανή διαλεκτική, που βασίζονται στην ιδέα της διαρκούς σύγκρουσης μεταξύ του καλού και του κακού ή μεταξύ των αντιθέτων αναγνωρίζοντας μόνο μια ασπρόμαυρη πραγματικότητα, αντικατοπτρίζουν καλύτερα τη φύση μου από τη μονόχρωμη, μαύρη αντίληψη του χριστιανοκαπιταλισμού που με θεωρεί «ατελή και επικίνδυνο». Η ύπαρξη και των δύο αστυνομικών τύπων, του αστυνόμου της γειτονιάς και της ψυχής βαθιάς, θεμελιώνεται και τρέφεται, έστω και ασυνείδητα, από την προπατορική προκατάληψη περί σατανικής και ατελούς φύσης του ανθρώπου. Ο άνθρωπος είναι δυνατότητα. Οι εξελικτικές στρατηγικές συμπεριφοράς (ESS) που έχουν εγγραφεί στη φύση του κατά τη διάρκεια της εξελικτικής διαδικασίας τού παρέχουν τη δυνατότητα να διαλέγει την αλληλεγγύη ή τον ανταγωνισμό, τη συνεργασία ή τη βία ανάλογα με τις συνθήκες που αντιμετωπίζει.[1] Στον 21ο αιώνα, τα πάλαι ποτέ προπύργια του αντιδραστικού επιστημονισμού, όπως η εξελικτική ψυχολογία, βιολογία και νευροεπιστήμη, η γνωσιακή επιστήμη αλλά και η γλωσσολογία, αναιρούν τα δικά τους συμπεράσματα του προηγούμενου αιώνα που συμφωνούσαν με τη χομπσιανή αντίληψη ότι ο άνθρωπος είναι από τη φύση του κακός. Σε συμφωνία με την «Αλληλοβοήθεια» του Π. Κροπότκιν, πολλοί σύγχρονοι εξελικτικοί βιολόγοι, όπως αναφέρει ο Τζον Κλίπινγκερ, «υποστηρίζουν ότι η φυσική επιλογή λειτουργεί και στο ομαδικό επίπεδο και η εξελικτική επιτυχία του Homo Sapiens οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ικανότητά του να διαχειριστεί περίπλοκες κοινωνικές σχέσεις. Με άλλα λόγια, η ικανότητα διαφόρων ειδών να λειτουργούν συνεργατικά έχει τεράστια αξία για την επιβίωσή τους». Επομένως, η διατράνωση της ροπής προς το κακό και η μονομερής επίκλησή της αποκρύπτει τεχνηέντως την εγγεγραμμένη δυνατότητα συνεργασίας των ανθρώπων που συμβάλλει στην επιβίωση των κοινωνιών. Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει ο Έριχ Φρομ, στο δοκίμιό του «Η Φύση της Βίας».[2] Σύμφωνα με τον τελευταίο, «κλινικές και ανθρωπολογικές μελέτες δείχνουν την ύπαρξη ατόμων και κοινωνιών με εξαιρετικά χαμηλό βαθμό επιθετικότητας και καταστροφικής συμπεριφοράς (προς άλλους και προς τους εαυτούς τους), καθώς και αντίθετες περιπτώσεις με πολύ υψηλό βαθμό. Αν η βία είναι αναπόδραστο ένστικτο ανάλογο με την πείνα και τη λίμπιντο, οι διαφορές αυτές δεν εξηγούνται». «Επιπλέον, η υπόθεση ότι η βία μάς κληροδοτήθηκε κατά την εξέλιξη των ειδών από το ζωώδες παρελθόν μας έρχεται σ' αντίθεση με το γεγονός ότι τα θηλαστικά, ειδικά τα πρωτεύοντα, είναι πολύ λιγότερο επιθετικά και καταστροφικά από τον άνθρωπο». Τελικά, ο ίδιος ο Φρομ επικαλείται τις κοινωνικές συνθήκες που διαμορφώνουν συγκεκριμένα ψυχολογικά χαρακτηριστικά στους ανθρώπους για να εξηγήσει τον υψηλό βαθμό βίας, αναφερόμενος ειδικά στην αμερικανική κοινωνία. Αναφέρεται στο «μόνιμο αίσθημα στρες των ανθρώπων και στο φοβικό συναίσθημα ανασφάλειας της μεσαίας τάξης ότι θα ξεπέσει στην κοινωνική κλίμακα. Επικαλείται τη ρομποτοποίηση της ζωής, το πόσο ανίσχυρο αισθάνεται το άτομο στη διαχείριση της κοινωνικής ζωής του, την παθητικότητα του καταναλωτή και τη μη βίωση ουσιαστικής ζωής εξαιτίας της, το γεγονός ότι δεν υπάρχει όραμα και στόχος για τη βελτίωση της κοινωνίας, εκτός από την αέναη αύξηση της παραγωγής και της κατανάλωσης, καθώς και τη βαθιά αντίφαση μεταξύ των αξιών που διακηρύττουμε και εκείνων που εφαρμόζουμε στη ζωή μας». Από την άλλη μεριά, αν θεωρούμε ότι ο άνθρωπος είναι «επικίνδυνος» και ατελής έτσι όπως εμφανίζεται σήμερα και όχι από τη φύση του και αναζητούμε τη λύση στην αστυνόμευση, θυμίζουμε το φίδι που τρώει την ουρά του. Αν πράγματι πιστεύουμε ότι δεν φταίει η φύση μας για την απανθρωπιά μας (παρότι μας παρέχει αυτή τη δυνατότητα), αλλά οι κοινωνικές συνθήκες που βιώνουμε, τότε θ' αναζητούσαμε τη λύση στην ανατροπή αυτών των συνθηκών και όχι αλλού. Σε μια κοινωνία όπου επικρατεί η ανισότητα, ο ανταγωνισμός και η καταναγκαστική αδράνεια, η αστυνομία είναι εκεί για να διαιωνίζει την ύπαρξή της και για να εφαρμόζει τους άδικους νόμους. Ουσιαστικά φροντίζει ώστε, τελικά, η ανθρώπινη συμπεριφορά να μη γίνει ποτέ «άξια» μη αστυνόμευσης. Αν πιστεύουμε ότι δεν αξίζουμε μια πόλη χωρίς αστυνομοκρατία σήμερα, δεν θα καταφέρουμε ποτέ να την ξεφορτωθούμε ούτε από τη γειτονιά μας ούτε από τα μυαλά μας. Όσο για τ' αυγά στο «Φλοράλ», που ακολούθησαν, αυτά επιβεβαιώνουν απλά τη μετάσταση του καρκινώματος της αστυνομικής νοοτροπίας. [1] Dr John H. Clippinger, «Human Nature and Social Networks». ESS (Εvolutionary stable strategy) Είναι η εξελικτικά σταθερή στρατηγική που ακολουθεί στη συμπεριφορά του ένα είδος, επειδή είναι το καλύτερο που μπορεί να πράξει στις δεδομένες συνθήκες. Οι στρατηγικές αυτές ανακαλύπτονται ανεξάρτητα από τα διάφορα είδη της φύσης και εγγράφονται στο γονιδίωμά τους μέσω διαρκών δοκιμών και λαθών χιλιάδων γενιών κατά την εξέλιξη του είδους. Επίσης βλ. Thomas Martin, «Anarchism and the Question of Human Nature», Social Anarchism, Issue 37, 28-6-2006. [2] Eric Fromm, «The Nature of Violence», Collier's Year Book, 1969. Ας Μπούμε στη Θέση του Βαν Τζόουνς Μούμια Αμπού Τζαμάλ Ένας νεαρός μαύρος, απόφοιτος ενός από τα καλύτερα σχολεία νομικής (Γέιλ), ο οποίος, αν και προέρχεται από φτωχή οικογένεια, χρησιμοποιεί τα προσόντα του και το δυναμικό του όχι για να βγάλει δολάρια για τη Γουόλ Στριτ ή τον Dow Jones, αλλά για να βελτιώσει τη γειτονιά του στο Όκλαντ της Καλιφόρνια, οργανώνοντας την κοινότητα γύρω από σημαντικά κοινωνικά προβλήματα: εργασία, περιβάλλον, καθαρή ενέργεια, αστυνομική βία και εκπαίδευση. Φανταστείτε πώς αισθάνθηκε ένας τέτοιος άνθρωπος όταν είδε την άνευ προηγουμένου προεδρική καμπάνια ενός άλλου νεαρού μαύρου από οικογένεια με μετρημένα εισοδήματα, ο οποίος αποφοίτησε επίσης από ένα από τα καλύτερα σχολεία νομικής στις ΗΠΑ (Χάρβαρντ) και απέρριψε δελεαστικές προτάσεις από πλούσιες νομικές εταιρίες, για να γίνει ένας χαμηλόμισθος κοινωνικός λειτουργός στην πιο φτωχή γειτονιά μαύρων στο δυτικό Σικάγο. Σίγουρα, θα αισθάνθηκε ότι πρόκειται για έναν άνθρωπο από την ίδια πάστα με εκείνον. Ένας άνθρωπος που προήλθε από φτωχή οικογένεια και επέστρεψε στους φτωχούς για να τους υπηρετήσει και να αγωνιστεί μαζί τους. Θα σκέφτηκε ότι ξεκινά μια νέα περίοδος – μια καινούργια εποχή σημαντικής κοινωνικής αλλαγής στην Αμερική. Έτσι, ο Βαν Τζόουνς, ο ακτιβιστής, προσχωρεί στην κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα, ως τσάρος της πράσινης επανάστασης, ένα πεδίο που τον συγκινεί, για να δημιουργήσει θέσεις εργασίας στις κοινότητες των μαύρων και για να προφυλάξει τους φυσικούς πόρους στο πλαίσιο μιας ευρύτερης αλλαγής εναντίον της εξάρτησης των ΗΠΑ από το πετρέλαιο. Ωστόσο, σχεδόν αμέσως, ο Τζόουνς δέχεται επίθεση από δυνάμεις που δεν επιθυμούν πραγματικά την αλλαγή. Με την υποκίνηση «συντηρητικών» υπερεκδηλωτικών παρουσιαστών, ο Τζόουνς στιγματίστηκε «ρατσιστής» και «κομμουνιστής» – αυτήν την κατηγορία, από τα παλιά χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, που θα έπρεπε να είχε πεθάνει μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Αυτό θα έπρεπε να έχει μικρό αντίκτυπο σε έναν πρόεδρο που οι ίδιοι άνθρωποι έχουν αποκαλέσει «ρατσιστή» και «σοσιαλιστή». Αυτοί είναι, αν όχι ακριβώς οι ίδιοι άνθρωποι, οι ιδεολογικοί απόγονοι εκείνων που έφτυναν τα μαύρα παιδιά που προσπαθούσαν να πάνε σχολείο κατά τη διάρκεια του αγώνα για τα Πολιτικά Δικαιώματα. Εκείνων που αποκαλούσαν τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ «κομμουνιστή» τόσο φανατισμένα που οδήγησαν το FBI στην παρακολούθησή του μέχρι τη μέρα του θανάτου του και εκείνων που πρωτοστατούν στην αποκαλούμενη «διαμάχη» γύρω από το ζήτημα της ιατρικής περίθαλψης. Διότι αλλαγή σημαίνει φόβος. Στη σκοτεινή φαντασία τους, οι μόνοι άνθρωποι που θέλουν την αλλαγή είναι οι κομμουνιστές. Δεν θα έπρεπε να έχει συνέπειες, αλλά είχε. Ο Τζόουνς παραιτήθηκε για να προστατεύσει έναν πρόεδρο που δεν θα τον προστάτευε. Μου θύμισε τη Λάνι Γκινιέρ, μια άλλη σπουδαία μαύρη δικηγόρο που σπούδασε στο Γέιλ, η οποία έμεινε ξεκρέμαστη όταν ρατσιστές της κόλλησαν την ταμπέλα της «quota queen», μετά το διορισμό της σε θέση του υπουργείου Δικαιοσύνης στην κυβέρνηση Κλίντον. (Quota queen: Μια φράση που πρωτοχρησιμοποιήθηκε στη Wall Street Journal 30/4//93 από τον Κλιντ Μπόλικ, πρώην αξιωματούχο της κυβέρνησης Ρίγκαν. Στη συνέχεια, πολλοί δημοσιογράφοι εμφάνισαν ψευδώς την Γκινιέρ ως ρατσίστρια που υποκινούσε την πόλωση πιστεύοντας ότι «μόνο μαύροι μπορούν να αντιπροσωπεύουν τους μαύρους», όπως το έθεσε ο Τζορτζ Γουίλ του Newsweek, 14/6/93. Στμ). Πόσο αλλάζουν τα πράγματα… Αν οι ρατσιστές μπορούν να χάνουν φαινομενικά τις εκλογές και να συνεχίζουν να υπαγορεύουν την πολιτική που ακολουθείται, τότε, αναρωτιέμαι, έχασαν πραγματικά; Μου φαίνεται ότι αυτοί που αποκαλούν με εκκωφαντικές φωνές κάποιον «ρατσιστή» είναι οι πιο μεγάλοι ρατσιστές, που υπερασπίζονται ένα στάτους κβο το οποίο δεν υπηρέτησε ποτέ κανέναν άλλο εκτός από τους εαυτούς τους. ### Ο θανατοποινίτης Μumia Abu-Jamal είναι ένας αφοσιωμένος επαναστάτης, δημοσιογράφος και συγγραφέας πολλών βιβλίων. Ατράνταχτα τεκμήρια που δείχνουν ότι ο Τζαμάλ δεν δικάστηκε δίκαια έχουν πείσει οργανώσεις τόσο ετερόκλητες όπως η Διεθνής Αμνηστία και η NAACP να απαιτήσουν μια δίκαιη επανάληψη της δίκης. Για την υποστήριξη του κινήματος υπέρ της διερεύνησης και της επανάληψης της δίκης βλέπε: http://www.freemumia.com/civilrights.html Μετάφραση: Δημήτρης Κωνσταντίνου
Η Σύγχρονη Εποχή του Νόμου ΧΑΟΥΑΡΝΤ ΖΙΝ Είμαστε πολύ περήφανοι γι' αυτή τη φράση του Τζον Άνταμς, του δεύτερου προέδρου των ΗΠΑ, ο οποίος είπε ότι πλέον μας κυβερνά ο νόμος και όχι τα πρόσωπα. Στις αρχαίες κοινωνίες και στη φεουδαρχία δεν υπήρχαν ξεκάθαροι γραμμένοι κανόνες ούτε Σύνταγμα. Οι άνθρωποι ήταν εκτεθειμένοι στις ορέξεις των ισχυρών ανθρώπων της κάθε κοινωνίας, του φεουδάρχη, του αρχηγού της φυλής ή του βασιλιά. Με την εξέλιξη των κοινωνιών όμως, στη σύγχρονη εποχή δημιουργήθηκαν μεγάλες πόλεις, γεννήθηκε το παγκόσμιο εμπόριο, η διαδεδομένη λογοτεχνία και η κοινοβουλευτική κυβέρνηση. Με όλα αυτά ήρθε και ο νόμος, όχι πια προσωπικός και αυθαίρετος αλλά γραμμένος. Υποτίθεται απρόσωπος, ουδέτερος, εφαρμοσμένος ισότιμα σε όλους, άρα δημοκρατικός. Εκφράζουμε τεράστιο δέος για συγκεκριμένα σύμβολα της σύγχρονης επικράτησης του νόμου: τη Μάγκνα Κάρτα, που όρισε τα δικαιώματα των ανθρώπων σ' αντιδιαστολή με τα δικαιώματα του βασιλιά, το Σύνταγμα της Αμερικής, που υποτίθεται ότι περιορίζει την εξουσία της κυβέρνησης και περιλαμβάνει τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων, το Ναπολεόντειο Κώδικα, που εισήγαγε την ομοιομορφία στο γαλλικό νομικό σύστημα. Θα προβληματιστούμε, όμως, αναφορικά με τη σχέση νόμου-δημοκρατίας, εάν διαβάσουμε το σχόλιο δύο ιστορικών (του Ρόμπερτ Πάλμερ και του Τζόελ Κόλτον) για τον Ναπολέοντα: «Αν και αυταρχικός στρατιωτικός, πίστευε ακράδαντα στο νόμο».[1] Δεν αρνούμαι τα οφέλη της σύγχρονης εποχής: την πρόοδο της επιστήμης, ειδικά στον τομέα της υγείας, τη διάδοση της λογοτεχνίας και της τέχνης πέρα από την ελίτ και την αξία του ελαττωματικού αντιπροσωπευτικού συστήματος σε σχέση με τη μοναρχία. Τα πλεονεκτήματα αυτά, όμως, μας κάνουν να παραβλέπουμε το γεγονός ότι η αντικατάσταση της αυθαίρετης βούλησης των ισχυρών από το γραμμένο, «αμερόληπτο» νόμο στη σύγχρονη εποχή δεν έχει επιφέρει καμία ουσιαστική βελτίωση στις ανισότητες πλούτου και δύναμης. Ό,τι γινόταν στο παρελθόν – η εκμετάλλευση των φτωχών, η αποστολή των νέων στον πόλεμο και ο εγκλεισμός των απείθαρχων ανθρώπων στα μπουντρούμια – γίνεται και σήμερα, απλώς δεν είναι αποτέλεσμα την αυθαίρετης δράσης του φεουδάρχη ή του βασιλιά αλλά της εξουσίας του ουδέτερου, απρόσωπου νόμου. Ο νόμος παρουσιάζεται απρόσωπος. Είναι στο χαρτί, ποιος μπορεί να ανακαλύψει ποιοι κρύβονται από πίσω; Και επειδή έχει την όψη της ουδετερότητας, οι αδικίες του νομιμοποιούνται. Δεν ήταν εύκολο να διατηρήσουν οι βασιλείς τη «θεϊκή εξουσία»: όλοι έβλεπαν ότι οι βασιλιάδες και οι βασίλισσες ήταν άνθρωποι. Ο κώδικας του νόμου μπορεί να θεοποιηθεί πιο εύκολα σε σχέση μ' έναν άρχοντα με σάρκα και οστά. Όταν κυβερνούσε η θέληση των ισχυρών, οι καταπιεστές ήταν αναγνωρίσιμοι, και οι εξεγερμένοι χωρικοί κυνηγούσαν τους άρχοντες, οι σκλάβοι σκότωναν τους γαιοκτήμονες, οι επαναστάτες τους μονάρχες. Στην εποχή της εταιρικής γραφειοκρατίας, του αντιπροσωπευτικού συστήματος και της κυριαρχίας του νόμου, ο εχθρός είναι απροσδιόριστος και μη αναγνωρίσιμος. Την περίοδο της οικονομικής κρίσης, στο βιβλίο του Τζον Στάινμπεκ «Τα Σταφύλια της Οργής», ένας αγρότης που έχασε τη γη του έρχεται αντιμέτωπος με τον οδηγό τρακτέρ που κατεδάφιζε το σπίτι του. Τον σημαδεύει με όπλο, αλλά μπερδεύεται όταν ο οδηγός τού λέει ότι εκτελεί τις διαταγές ενός τραπεζίτη στην Οκλαχόμα, ο οποίος εκτελεί τις διαταγές ενός τραπεζίτη στη Ν. Υόρκη. Ο αγρότης οδύρεται: «Τότε εγώ ποιον να πυροβολήσω;» Ο νόμος δε διορθώνει την άνιση κατανομή πλούτου και δύναμης, αλλά την ενισχύει με την εξουσία που ασκεί. Μοιράζει πλούτο και φτώχεια (μέσω φόρων και χορηγήσεων), αλλά με τόσο περίπλοκο και έμμεσο τρόπο, ώστε να προκαλεί σύγχυση στα θύματα. Η εκμετάλλευση ήταν προφανής όταν ο χωρικός έδινε τη μισή παραγωγή του στον άρχοντα. Σήμερα υφίσταται ακόμη αλλά μέσα στην πολυπλοκότητα της αγοραίας κοινωνίας και θεμελιωμένη από πλήθος νομοθετημάτων. Ένας ιδιοκτήτης ορυχείου στα Απαλάχια όρη ρωτήθηκε πριν μερικά χρόνια γιατί οι εταιρίες άνθρακα πλήρωναν τόσο λίγους φόρους και κρατούσαν τόσο μεγάλο ποσοστό από τα κέρδη, ενώ οι ντόπιοι πεινούσαν. Ο ιδιοκτήτης απάντησε: «Πληρώνω ακριβώς αυτά που μου ζητάει ο νόμος». Το έγκλημα και η διαφθορά ανθούν στις ΗΠΑ ως μέθοδοι απόκτησης πλούτου. Εντούτοις ο περισσότερος πλούτος, οι μεγαλύτερες περιουσίες αποκτιούνται νόμιμα βάσει των νόμων περί συναλλαγών και ιδιοκτησίας, ενισχύονται στα δικαστήρια από φιλικούς δικαστές, τις διαχειρίζονται οι δαιμόνιοι δικηγόροι των εταιριών και οι καλοπληρωμένοι λογιστές. Τα βιβλία της ιστορίας, όταν αναφέρονται στη δεκαετία του 1920, ασχολούνται εκτενώς με τα σκάνδαλα Teapot Dome[2] της κυβέρνησης Χάρντινγκ, ενώ αδιαφορούν για τις πολύ μεγαλύτερες ανακατανομές του πλούτου που έλαβαν χώρα νόμιμα, με τους φορολογικούς νόμους που πρότεινε ο υπουργός Οικονομίας Άντριου Μέλον (ένας άνθρωπος που κέρδισε αμύθητα πλούτη στον τομέα του πετρελαίου και του αλουμινίου) και ψήφισε το Κογκρέσο κατά τη διακυβέρνηση Κούλριτζ. Πώς γίνεται αυτό; Δεν έχουμε δημοκρατία στη σύγχρονη εποχή; Ποιος έγραψε το Σύνταγμα; Δε μαζευτήκαμε όλοι μας για να ορίσουμε τους κανόνες με τους οποίους θα ζούμε, ένα «κοινωνικό συμβόλαιο»; Η εισαγωγή του Συντάγματος δεν ξεκινά με τα λόγια: «Εμείς, ο λαός, προκειμένου να … κτλ., κτλ.;» Στην πράξη, ενώ το Σύνταγμα ήταν σίγουρα μια πρόοδος σε σχέση με τα βασιλικά διατάγματα της Αγγλίας, παραμένει ακόμη ένα κείμενο γραμμένο από τους πλούσιους ανθρώπους, εμπόρους και ιδιοκτήτες σκλάβων, που επιθυμούσαν λίγα ψίχουλα πολιτικής δημοκρατίας αλλά καθόλου οικονομική δημοκρατία. Ήταν σχεδιασμένο να εγκαθιδρύσει την κυριαρχία του νόμου, η οποία θα απέτρεπε αποτελεσματικά την εξέγερση των απογοητευμένων στοιχείων του πληθυσμού. Όταν οι Πατέρες του Έθνους συγκεντρώθηκαν στη Φιλαδέλφεια, είχαν στο μυαλό τους τούς αγρότες στη δυτική Μασαχουσέτη που είχαν ξεσηκωθεί πρόσφατα (εξέγερση του Shays), ενάντια στην άδικη μεταχείριση από το νομοθετικό σώμα που ελεγχόταν από την πλουτοκρατία. Οι πολίτες απατώνται, αν θεωρούν ότι η κυριαρχία του νόμου έχει αντικαταστήσει τη «βούληση των ισχυρών». Ακόμη και τώρα, συγκεκριμένοι άνδρες συντάσσουν τους νόμους (οι γυναίκες συμμετέχουν ελάχιστα στη διαδικασία), γίνονται δικαστές και τους ερμηνεύουν, εγκαθίστανται στο Λευκό Οίκο ή στη θέση του κυβερνήτη και τους επιβάλλουν. Μετάφραση: Δημήτρης Κωνσταντίνου [1] Palmer-Colton, A History of the Modern World, Knopf, 1984. [2] Μυστική παραχώρηση δημόσιας γης σε ιδιωτικά συμφέροντα. Στμ. ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΓΕΩΡΓΙΑ[1] Μανιφέστο της Διεθνούς Επιτροπής για το μέλλον των τροφίμων (International Commission on the Future of Food) Τοσκάνη, 2002. Σε κάθε ήπειρο, κοινότητες αφυπνίζονται σχετικά με τις καταστρεπτικές συνέπειες των εταιρικά κατευθυνόμενων γεωργικών και διατροφικών συστημάτων τα οποία έχουν μετατρέψει τη γεωργία σε μια εξοντωτική βιομηχανία και την τροφή σε κίνδυνο για την υγεία. Κινήσεις – που ξαναϋφαίνουν τις ιστορικές σχέσεις μεταξύ των διατροφικών, γεωργικών και κοινοτικών αξιών – ξεπηδούν, πολλές από τις οποίες έχουν παράλληλες κινήσεις και συνδέσμους παγκοσμίως. Αυτές οι κινήσεις αποκαθιστούν τη διατροφή και την παραγωγή τροφίμων στις θέσεις που τους αρμόζουν στον πολιτισμό και στη φύση – έπειτα από την καταστρεπτική αποξένωσή τους η οποία στέκεται ως παρέκκλιση στην ανθρώπινη εμπειρία. Εδώ έχουμε επαρκή χώρο για να παρουσιάσουμε μόνο τα επιτεύγματα αυτών των κινήσεων τις τελευταίες δεκαετίες.. Το γεγονός ότι μερικές απ' αυτές τις αλλαγές θα μπορούσαν να έχουν προβλεφθεί εκ των προτέρων θα πρέπει να είναι απάντηση σε όποιον υποστηρίζει ότι η βιομηχανοποιημένη γεωργία είναι η αναπόφευκτη λύση προς τα εμπρός. Η αλλαγή – η πολύ γρήγορη αλλαγή – είναι δυνατή. Στην πραγματικότητα, είναι σε εξέλιξη. Όσα ακολουθούν αφορούν μερικές από τις περιοχές όπου οι συνθήκες αλλάζουν με γρήγορους ρυθμούς: Ο εκδημοκρατισμός της πρόσβασης στη γη Αν και εδώ και καιρό έχει αναγνωριστεί ότι η πρόσβαση στη γη από τους φτωχούς αγρότες ανά τον κόσμο είναι το κλειδί για την πείνα και τη φτώχεια, πολλοί πίστευαν ότι η μεταρρύθμιση είναι πολιτικά αδύνατη. Αυτό ίσχυε στη Βραζιλία, όπου λιγότερο από το 2% των γαιοκτημόνων κατείχε το μισό των καλλιεργήσιμων εκτάσεων (οι περισσότερες από τις οποίες παρέμεναν ανεκμετάλλευτες), και όπου ακόμη και μικρές συγκεντρώσεις γης ήταν εκτός νόμου και οι προσπάθειες για αλλαγή αντιμετωπίζονταν με βία. Ωστόσο, σήμερα αυτή η χώρα ανοίγει το δρόμο προς τον εκδημοκρατισμό της πρόσβασης στη γη. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας εικοσαετίας, η Κίνηση Ακτημόνων Εργατών (Landless Workers' Movement), γνωστή με το πορτογαλικό ακρωνύμιο MST, έχει εγκαταστήσει 250.000 οικογένειες πρώην ακτημόνων σε 15 εκατομμύρια στρέμματα γης σχεδόν σε κάθε περιφέρεια της Βραζιλίας. Αξιοποιώντας ένα άρθρο του νέου συντάγματος, που απαιτεί από την κυβέρνηση την αναδιανομή των ανεκμετάλλευτων εκτάσεων, το MST χρησιμοποίησε πειθαρχημένη πολιτική ανυπακοή για να εξασφαλιστεί η εφαρμογή του συγκεκριμένου άρθρου. Οι περίπου 3000 νέες κοινότητες του MST δημιουργούν χιλιάδες νέες επιχειρήσεις και σχολεία. Τα οφέλη από την αναδιανομή της γης αντιστοιχούν σε τετραπλάσιο ετήσιο εισόδημα από τον ελάχιστο μισθό για τους νέους MST εποίκους, ενώ όσοι παραμένουν ακτήμονες εργαζόμενοι λαμβάνουν περίπου το 70% του ελάχιστου μισθού. Η παιδική θνησιμότητα στις οικογένειες που ευνοήθηκαν από την αγροτική μεταρρύθμιση έχει μειωθεί στο μισό του εθνικού μέσου όρου. Εκτιμάται ότι το κόστος της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης στον εμπορικό τομέα στη Βραζιλία αντιστοιχεί σε δύο έως είκοσι φορές περισσότερο από το κόστος εγκατάστασης, μέσω της αγροτικής μεταρρύθμισης, μιας άνεργης οικογένειας στη γη. Ο εκδημοκρατισμός της πρόσβασης στη γη λειτουργεί. Ο εκδημοκρατισμός της πρόσβασης στην πίστωση Οι τραπεζίτες εδώ και καιρό υποστηρίζουν ότι ο δανεισμός στους φτωχούς είναι πιστωτικά επικίνδυνος. Ωστόσο, αυτό το εμπόδιο κάμπτεται. Στο Μπαγκλαντές πριν από δύο δεκαετίες, δημιουργήθηκε η Grameen Bank - ένα αγροτικό πιστωτικό σύστημα που δεν στηρίζεται στις εξασφαλίσεις ακινήτων αλλά στην αμοιβαία ευθύνη μικρών ομάδων. Τα μικροπιστωτικά προγράμματα της Grameen, που χορηγήθηκαν σε 2,5 εκατομμύρια φτωχούς χωρικούς, κυρίως γυναίκες, έχουν υιοθετηθεί από 58 χώρες. Με ποσοστό επιστροφής κατά πολύ μεγαλύτερο από τις παραδοσιακές τράπεζες, ο εκδημοκρατισμός της πρόσβασης στους επενδυτικούς πόρους αποδεικνύεται βιώσιμος. Η επανασύνδεση του αστικού χώρου με την ύπαιθρο, του καταναλωτή με τον παραγωγό Σε κάθε ήπειρο, έχουν δρομολογηθεί πρακτικά μέτρα για να καταστεί η τοπική παραγωγή για την τοπική κατανάλωση βιώσιμη. Οι εκστρατείες «Αγόρασε τοπικά προϊόντα» προσελκύουν τους καταναλωτές στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και αλλού. Μια καινοτομία είναι η κίνηση για κοινοτικά υποστηριζόμενη γεωργία (CSA), στην οποία αγρότες και καταναλωτές συνδέονται και μοιράζονται τους κινδύνους. Οι καταναλωτές προκαταβάλλουν ένα «μερίδιο» στην αρχή της περιόδου για να λάβουν στο τέλος τους καρπούς των κόπων των αγροτών. Τέτοιες κινήσεις εμφανίστηκαν στα μέσα της δεκαετίας του '60 στη Γερμανία, την Ελβετία και την Ιαπωνία. Δεκαεπτά χρόνια πριν, δεν υπήρχε καμία στις ΗΠΑ. Σήμερα, υπάρχουν περισσότερες από 3.000 που εξυπηρετούν δεκάδες χιλιάδες οικογένειες. Το παράδειγμα των ΗΠΑ ενέπνευσε μια παρόμοια κίνηση στο Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία κέρδισε τη στήριξη της τοπικής κυβέρνησης. Παρόμοιες κινήσεις έχουν αναπτυχθεί στην Ιαπωνία και αλλού. Άλλες πρωτοβουλίες σε εξέλιξη είναι οι αστικές και αγροτικές λαϊκές αγορές, οι οποίες έχουν αυξηθεί κατά 79% τα τελευταία οκτώ χρόνια μόνο στις ΗΠΑ. Αυτές επιτρέπουν στους ντόπιους αγρότες να πωλούν κατευθείαν στους καταναλωτές χωρίς την ακριβή διαμεσολάβηση των μεσαζόντων. Οι οικογενειακοί και σχολικοί κήποι – από την Κένυα μέχρι τους μαθητές στην Καλιφόρνια που καλλιεργούν τις πρώτες ύλες για τα γεύματα τους – επίσης εξαπλώνονται. Η σωστή τροφή γίνεται δικαίωμα των πολιτών Παρά το γεγονός ότι 22 χώρες έχουν κατοχυρώσει στο σύνταγμά τους το δικαίωμα στην τροφή, το Belo Horizonte, η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της Βραζιλίας, έχει κάνει περισσότερα. Το 1993 η κυβέρνησή της αναγνώρισε την τροφή όχι πλέον σαν εμπόρευμα αλλά σαν δικαίωμα του πολίτη. Αυτή η αλλαγή δεν προκάλεσε μαζικές μεταφορές τροφίμων, αλλά αναζωπύρωσε δεκάδες καινοτομίες που είχαν ξεκινήσει με σκοπό τον τερματισμό της πείνας: Κομμάτια γης που ανήκουν στην πόλη διατίθενται με χαμηλό ενοίκιο σε τοπικούς αγρότες με την προϋπόθεση ότι θα κρατήσουν τις τιμές στα όρια της φτώχειας· η πόλη ανακατευθύνει τα 13 λεπτά, που προβλέπονται από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση για το γεύμα ενός παιδιού στο σχολείο, από τα προϊόντα εταιριών προς την αγορά τοπικών βιολογικών τροφίμων, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της διατροφής. Για να μπορέσει η αγορά να λειτουργήσει πιο δίκαια, η πόλη συνεργάζεται με ομάδες πανεπιστημιακών ερευνητών οι οποίοι, κάθε εβδομάδα, δημοσιεύουν τις χαμηλότερες τιμές 45 βασικών προϊόντων διατροφής σε στάσεις λεωφορείων και στο ραδιόφωνο. Αυτές είναι μόνο μερικές από τις πρωτοβουλίες, οι οποίες καταναλώνουν 1% του προϋπολογισμού του δήμου. Υπάλληλοι από άλλες πόλεις της Βραζιλίας έχουν έρθει στο Belo για να μάθουν. Η βιολογική και οικολογική γεωργία εξαπλώνεται Η βιολογική γεωργία και βοσκή εξαπλώνονται γρήγορα, καλύπτοντας σήμερα 23 εκατομμύρια πιστοποιημένα οργανικά εκτάρια σε όλο τον κόσμο, με πρωτοπόρους την Αυστραλία, την Αργεντινή και την Ιταλία. Υπερασπιστές της προβληματικής βιομηχανικής, χημικής προσέγγισης της γεωργίας υποστηρίζουν ότι η βιολογική γεωργία δεν μπορεί να λειτουργήσει· αλλά τα εκατομμύρια όσων εφαρμόζουν τη βιώσιμη γεωργία τους διαψεύδουν. Πρόσφατες έρευνες παρουσιάζουν πάνω από 200 προσπάθειες βιώσιμης γεωργίας σε 52 χώρες, που καλύπτουν περίπου 70 εκατομμύρια στρέμματα και 9 εκατομμύρια αγρότες. Αυτή η πανεπιστημιακά χρηματοδοτούμενη έρευνα διαπίστωσε ότι οι βιώσιμες πρακτικές μπορούν να «οδηγήσουν σε ουσιαστικές αυξήσεις» της παραγωγής. Ορισμένοι αγρότες διαπίστωσαν κέρδη έως 150% χρησιμοποιώντας περισσότερο βιώσιμες μεθόδους. Φυσικά, εξαιτίας του πολύ χαμηλότερου αρχικού κόστους που απαιτεί η βιολογική παραγωγή, οι βιοκαλλιεργητές συχνά αποκομίζουν υψηλότερα κέρδη, ακόμη και στις σπάνιες περιπτώσεις που η «απόδοση» είναι ελαφρώς χαμηλότερη. (Σε γενικές γραμμές, οι αποδόσεις της βιολογικής γεωργίας έχουν αποδειχθεί υψηλότερες, όταν μετριούνται «ανά στρέμμα». Τα βιομηχανικά συστήματα παραπλανητικά ορίζουν την απόδοση «ανά εργαζόμενο», αλλά σε αυτά, οι περισσότεροι εργαζόμενοι στην πραγματικότητα θυσιάζονται για την εντατική, βιομηχανική και χημική παραγωγή, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται ψευδώς ότι είναι αποδοτικά ενώ δεν είναι. Η στρέβλωση των μετρήσεων στη βιομηχανική παραγωγή μεγεθύνεται, επίσης, από την αδυναμία της να υπολογίσει το «εξωτερικό» [επιδοτούμενο] κόστος από τις περιβαλλοντικές ζημιές στη γη, το έδαφος, και τη δημόσια υγεία.) Ολοένα και περισσότερο, οι κυβερνήσεις παρέχουν άμεση στήριξη στους παραγωγούς βιολογικών προϊόντων και σε εκείνους που μετατρέπονται σε τέτοιους, προκειμένου να ανταποκριθούν στην αυξανόμενη ζήτηση των καταναλωτών καθώς και λόγω των περιβαλλοντικών και των υπόλοιπων οφελών. Το 1987, η Δανία ήταν η πρώτη χώρα που παρείχε τέτοια εθνική υποστήριξη, λίγο αργότερα η Γερμανία άρχισε να υποστηρίζει τη μετακίνηση προς τη βιολογική γεωργία. Μέχρι το 1996, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, με εξαίρεση το Λουξεμβούργο, είχαν εισαγάγει τακτικές για τη στήριξη της βιολογικής γεωργίας. Η περιοχή της Τοσκάνης, στην Ιταλία, ήταν σθεναρά ενάντια στους γενετικά τροποποιημένους σπόρους και πρωτοπορεί στην εφαρμογή πολιτικών που προάγουν τα μικρά αγροκτήματα, την οικολογική γεωργία και την τοπική κατανάλωση. Στην Αυστρία και στην Ελβετία η βιολογική παραγωγή καλύπτει το 10%, ενώ στη Σουηδία το 15%. Σε ένα ελβετικό καντόνι η βιολογική παραγωγή έχει μερίδιο 50% στη συνολική παραγωγή, ενώ ο Υπουργός Γεωργίας της Γερμανίας έχει θέσει ως στόχο το 20% μέχρι το 2010. Προστασία της βιοποικιλότητας Διεθνώς, η Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα έχει πλέον 187 μέλη και 168 υπογραφές. Το Πρωτόκολλο της Cartagena για τη βιολογική ασφάλεια έχει 48 μέλη και έχει υπογραφεί από 103 κράτη. Ενώ οι πολυεθνικές εταιρείες έχουν εξαπλώσει τις μονοκαλλιέργειες και τους γενετικά μεταλλαγμένους σπόρους, μια παγκόσμια κίνηση πολιτών, σε συνεργασία με θετικά ανταποκρινόμενες κυβερνήσεις, υποδεικνύουν τρόπους για την προστασία της ποικιλίας των σπόρων. Εκστρατείες εκπαίδευσης πολιτών, για παράδειγμα, με επικεφαλής την Greenpeace και άλλους GMOs σε τέσσερις χώρες, κυρίως της Βόρειας Αμερικής. Η Slow Food Movement, με 80.000 μέλη αυτή τη στιγμή σε 45 χώρες, αναβιώνει επιτυχώς επαπειλούμενες ποικιλίες σπόρων και αποκαθιστά την εκτίμηση στα τοπικά και περιφερειακά είδη τροφίμων. Το σιτάρι, για να αναφέρουμε ένα μόνο παράδειγμα, το αρχαιότερο γνωστό δημητριακό -- που καλλιεργούνταν στην Ιταλία από την Εποχή του Χαλκού, αλλά εκτοπίστηκε από πιο εμπορικούς σπόρους – κερδίζει συνεχώς καταναλωτές. Ταυτόχρονα, κινήσεις ντόπιων πληθυσμών για την προστασία της βιοποικιλότητας, για την αντίσταση στα γενετικά τροποποιημένα και την εναντίωση στις πατέντες ευρεσιτεχνίας στις μορφές ζωής αυξάνονται στον παγκόσμιο Νότο. Το Nayakrishi στο Μπαγκλαντές, μια κίνηση 50.000 αγροτών, αναβιώνουν παραδοσιακές καλλιέργειες – εξοικονομούν, αποθηκεύουν και ανταλλάσσουν σπόρους που προσεκτικά φυλάσσουν ως βάση για την ασφάλεια των σπιτικών τροφών. Στην Ινδία, το Navdanya, ένα πρόγραμμα του Ερευνητικού Ιδρύματος για την Επιστήμη, την Τεχνολογία και την Οικολογία, βοήθησε 100.000 αγρότες να επιστρέψουν στις παραδοσιακές μεθόδους βιολογικής καλλιέργειας σε χωριά που τώρα αποκαλούνται «ζώνες ελευθερίας». Το Ίδρυμα και το δίκτυό του έχουν αγωνιστεί με επιτυχία ενάντια στους γενετικά τροποποιημένους σπόρους και τις πατέντες ευρεσιτεχνίας. Σε μεγάλο βαθμό λόγω των προσπαθειών του, η ινδική κυβέρνηση πρόσφατα αρνήθηκε να επιτρέψει την πώληση του βαμβακιού Bt στην επαρχία Punjab και σε άλλες βόρειες περιφέρειες, αφού οι αγρότες της νότιας Ινδίας ζημιώθηκαν από την καλλιέργειά του. Εξασφάλιση δίκαιων τιμών για τους παραγωγούς Μια παγκόσμια γρήγορα αναπτυσσόμενη κίνηση δίκαιου εμπορίου αναδεικνύει ότι το κυρίαρχο σύστημα δεν είναι «δίκαιο εμπόριο» και ότι ένα δίκαιο σύστημα είναι δυνατό. Το κίνημα δίκαιου εμπορίου (fair trade) ξεκίνησε στην Ευρώπη στη δεκαετία του '80 και εφαρμόζεται σε 47 χώρες. Το σύστημα καλύπτει 12 προϊόντα - εκ των οποίων το πιο σημαντικό είναι ο καφές, από τον οποίον εξαρτώνται 20 εκατομμύρια νοικοκυριά σε όλο τον κόσμο. Το δίκαιο εμπόριο βάζει ένα κατώτατο όριο (αυτή τη στιγμή 1,26 δολάρια) στην τιμή που λαμβάνουν οι παραγωγοί καφέ - ανεξάρτητα από τις διαταραχές του κόσμου της αγοράς. Η ετικέτα «Fair Trade Certified» υποδεικνύει ότι το προϊόν του καφέ πληροί ειδικά κριτήρια - ότι, για παράδειγμα, παράγεται από δημοκρατικά οργανωμένους μικρούς αγρότες, με πλήρη γνώση των τιμών της αγοράς. Σε τέσσερα χρόνια η ζήτηση στις ΗΠΑ για καφέ δίκαιου εμπορίου έχει τετραπλασιαστεί και φτάνει τα 10 εκατομμύρια λίρες. Σε όλο τον κόσμο το δίκαιο εμπόριο, ακόμη και στο μικρό χρονικό διάστημα που εφαρμόζεται, έχει επιφέρει ένα πλεόνασμα της τάξης των 18 εκατομμυρίων δολαρίων στα χέρια των οικογενειών των παραγωγών. Η σημασία του δίκαιου εμπορίου δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί σε μια παγκόσμια οικονομία όπου, σε μια μόλις δεκαετία, το μερίδιο των εσόδων για τις χώρες παραγωγής του καφέ έχει μειωθεί από το ένα τρίτο στο ένα δέκατο τρίτο. Οι αγρότες χρησιμοποιούν, επίσης, με επιτυχία συνεταιρισμούς για να αποκομίσουν μια πιο δίκαιη τιμή. Γαλακτοκομικοί συνεταιρισμοί στην Ιταλία προσφέρουν μεγάλη ποικιλία γαλακτοκομικών προϊόντων. Σήμερα στην Ινδία 75.000 συνεταιριστικές γαλακτοκομικές εταιρείες με παραγωγή αξίας 10 εκατ. ευρώ είναι διεσπαρμένες σε όλη τη χώρα. Από τις πέντε μεγαλύτερες γαλακτοκομικές «εταιρείες», οι τρεις πρώτες είναι συνεταιριστικές, μεταξύ των οποίων και η Συνεταιριστική Ένωση παραγωγών γάλακτος Kaira District, που ιδρύθηκε το 1946 απαντώντας στο μονοπωλίο διανομής και στις άδικες τιμές για τους παραγωγούς. Παρόμοια, στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Organic Valley, που ξεκίνησε μόλις πριν από 15 χρόνια με μια χούφτα αγρότες, σήμερα έχει 519 αγρότες μέλη και περισσότερα από 125 εκατομμύρια δολάρια σε πωλήσεις. Το περασμένο φθινόπωρο τα μέλη της Organic Valley στο Wisconsin πέτυχαν τιμή σχεδόν διπλάσια από την τιμή της αγοράς για το γάλα τους. Αναγκάζοντας τις εταιρείες να λογοδοτούν στη δημοκρατία Σε όλο τον κόσμο, οι πολίτες βλέπουν ότι οι τεράστιες πολυεθνικές εταιρείες με περισσότερα κέρδη από τις κυβερνήσεις λειτουργούν ουσιαστικά ως μη εκλεγμένοι δημόσιοι οργανισμοί. Πρέπει να υπόκεινται στους ελέγχους της δημοκρατικής διακυβέρνησης και έχουν γίνει σημαντικές κινήσεις ώστε να συμβεί αυτό. Για παράδειγμα, η πλειοψηφία των κυβερνήσεων ανά τον κόσμο έχει απορρίψει την εμπορευματοποίηση των γενετικά τροποποιημένων σπόρων. Ακόμη και στις ΗΠΑ, που κυριαρχούνται από τις εταιρείες, εννέα πολιτείες και δύο δήμοι στην Πενσιλβάνια απαγορεύουν τώρα σε μη οικογενειακές εταιρείες την εκμετάλλευση ή την ενασχόληση με τη γη. Επιπρόσθετα, μια κίνηση που ξεκινά στις ΗΠΑ αμφισβητεί την έννοια του «εταιρικού φυσικού προσώπου», η οποία δίνει στις εταιρείες συνταγματικά δικαιώματα που υπερβαίνουν τα δικαιώματα των ατόμων και των κοινοτήτων. Εξαιτίας των καταστροφικών επιπτώσεων των τακτικών περιορισμού των χοίρων, σε δύο δήμους στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ ψηφίστηκαν διατάγματα που αρνούνται σε εταιρείες τη συνταγματική προστασία φυσικών προσώπων. Ορισμένες σχολικές περιοχές στις ΗΠΑ απορρίπτουν την εισβολή των εταιρικά μεταποιημένων τροφίμων, που συνδέονται με την επιδημία της παιδικής παχυσαρκίας και του διαβήτη στη χώρα. Στο ίδιο πνεύμα, σε διάφορα μέρη του κόσμου απορρίπτεται η εμπορευματοποίηση του νερού. Η νέα αναδυόμενη γεωργία - πέρα από το φονταμενταλισμό της αγοράς Οι τόσο διαφορετικές αλλά αλληλένδετες κινήσεις, που αναφέρθηκαν παραπάνω, μας οδηγούν πέρα από το «φονταμενταλισμό της αγοράς» στην αντίληψη που διακηρύττει ότι καμιά πτυχή της ζωής δεν πρέπει πλέον να υποτάσσεται στην παγκόσμια αγορά και τα κέρδη των εταιρειών. Από τη θέση αυτή, οι κινήσεις προτείνουν μια πιο ανοιχτή δημοκρατική οδό. Δεν βασίζονται σε ένα νέο δόγμα αλλά σε αυτό που πολλοί αποκαλούν «βιώσιμη δημοκρατία», που υποστηρίζει ότι η αξιοπρεπής διαβίωση κάθε ύπαρξης πρέπει να συνυπολογίζεται. Η βιώσιμη δημοκρατία, προσαρμοσμένη στις γεωγραφικές και πολιτιστικές ιδιαιτερότητες, προϋποθέτει τη συμμετοχή των πολιτών που αναζητούν από κοινού λύσεις και εξελίσσεται μέσα από τα μαθήματα που διδάσκεται. Μετάφραση: Σοφία Παπαγιαννάκη [1] Απόσπασμα από το βιβλίο «Manifestos on the Future of Food and Seed» που επιμελήθηκε η Βαντάνα Σίβα και αναμένεται από τις εκδόσεις Εξάρχεια. Η Queer Οικογένεια του Μάικλ Τζάκσον Μάικλ Μπρόνσκι Φαίνεται ότι τα χειρότερα πέρασαν. Τα καθημερινά ρεπορτάζ για το θάνατο του Μάικλ Τζάκσον συνεχίστηκαν για εβδομάδες μετά το θάνατο του στις 25 Ιουνίου 2009. Βέβαια γίνονται ακόμα αναφορές για το ρόλο που έπαιξε στο θάνατό του, ο προσωπικός του παθολόγος Δρ. Conrad Murray. Αναδρομικά, πάντως, ο θάνατος του Μάικλ Τζάκσον φαίνεται εντελώς αναμενόμενος. Για χρόνια ή για την ακρίβεια για δεκαετίες, η περίεργη δραστηριότητά του ή μάλλον η παράλογη συμπεριφορά του, ενισχύουν αυτήν την αντίληψη. Οι παράξενοι γάμοι του, οι δίκες για την παρενόχληση μικρών παιδιών και ο εθισμός του στις πλαστικές εγχειρήσεις αποτελούσαν σημάδια για κάτι. Από τα τέλη της δεκαετίας του '70 και ειδικότερα κατά τη διάρκεια των δικών για την παρενόχληση παιδιών, ο Τζάκσον αντιμετώπισε διάφορους χαρακτηρισμούς: ως ένα μαύρο πρόσωπο που μισούσε τον εαυτό του, ένας καταπιεσμένος ομοφυλόφιλος, βιαστής παιδιών, ως αντικοινωνικός ακόμα και ως ψυχωτικός. Ο «τρελο-Jacko», όπως τον αποκαλούσαν τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, από τη μία αγαπήθηκε και από την άλλη αποτέλεσε αντικείμενο γελοιοποίησης. Λαμβάνοντας υπ΄όψη τα παραπάνω, προκαλεί μεγάλη εντύπωση και έκπληξη αυτό το ξέσπασμα θλίψης στο θάνατό του. Η κωμικός Paula Poundstone πολύ εύστοχα επισήμανε ότι: «Δεν ξέρω, σκέφτομαι μόνο ότι αν αγαπάς κάποιον είναι πιο ωραίο να του το λες πριν πεθάνει». Επιπλέον, σ' όλη αυτή τη μεταθανάτια εξύμνηση του Μάικλ Τζάκσον, ο οποίος ήταν ένας εξαιρετικά ταλαντούχος καλλιτέχνης, τίποτα δε φάνηκε πιο γελοίο από τους ατέλειωτους φόρους τιμής στην επικήδεια τελετή του και από τους επαίνους που ακούστηκαν για το ρόλο του ως θαυμάσιος πατέρας και οικογενειάρχης. Αυτοί που τον «ευλογούσαν» επέμεναν ότι η σχέση του με τα παιδιά του ήταν μια σχέση αγάπης και φροντίδας και ότι η επένδυση που έκανε στην οικογένειά του ήταν από τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής του, αγνοώντας το γεγονός του 2002, όπου ο Μάικλ Τζάκσον περιέφερε το μωρό του, τον πρίγκηπα Μάικλ, πάνω από το μπαλκόνι πολυκατοικίας στον τέταρτο όροφο στο Βερολίνο. Ένα γεγονός που ο Τζάκσον χαρακτήρισε ως τραγικό λάθος. Τώρα που ξέρουμε ότι ο Τζάκσον την τελευταία δεκαετία ήταν εθισμένος σε φαρμακευτικές ουσίες είναι δύσκολο να τον θεωρήσουμε ως ένα στοργικό και προστατευτικό πατέρα. Αλλά μετά το θάνατο πολλά πράγματα ξεχνιούνται ή συγχωρούνται και δόθηκε η δυνατότητα σε πολλούς καλεσμένους στο «Larry King Live» να μιλήσουν με συναισθηματισμό επί μακρόν για το «σπουδαίο έργο του Τζάκσον ως πατέρας». Αντικειμενικά, ο Τζάκσον δεν είχε μια στατιστικά, φυσιολογική οικογένεια. Μετά το τέλος του γάμου του με τη Lisa Marie Presley, παντρεύτηκε το 1996 την Debbie Rowe, μια νοσοκόμα από τη δερματολογική κλινική του, με την οποία έκανε δύο παιδιά. Πολλοί άνθρωποι που βρίσκονταν κοντά στο ζευγάρι σημείωναν ότι δεν ήταν ένα τυπικό συζυγικό ζεύγος, αλλά ότι η Rowe αποφάσισε να κάνει παιδιά με τον Τζάκσον για το καλό του. Μερικές έρευνες ισχυρίζονται ότι ο βιολογικός πατέρας των παιδιών τους ήταν ο Δρ. Arnie Klein, προϊστάμενος της Rowe. Η Rowe και ο Τζάκσον χώρισαν το 1999, λίγους μήνες μετά τη γέννηση του δεύτερου παιδιού τους. Η Rowe παραιτήθηκε από όλα τα γονεϊκά της δικαιώματα και έλαβε 8 εκατομμύρια δολάρια. Το 2002 ο Τζάκσον απέκτησε μέσω παρένθετης μητέρας το τρίτο του παιδί, η οποία δεν έπαιξε κανένα ρόλο στη ζωή του ή στη ζωή των παιδιών του. Ο Τζάκσον ισχυρίστηκε ότι και τα τρία παιδιά είναι βιολογικά δικά του, παρόλο που οι φήμες διέδιδαν ότι κανένα από τα τρία παιδιά δεν ήταν δικό του. Κάποιες φήμες έλεγαν ότι ο Macaulay Culkin, στενός φίλος του Μάικλ Τζάκσον, είναι ο πατέρας κάποιων από τα παιδιά του. Βέβαια, τίποτα από όλα αυτά δεν είναι δουλειά κανενός. Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι ο Μάικλ Τζάκσον ήταν ο νόμιμος πατέρας αυτών των τριών παιδιών και ότι έδειχνε να τ' αγαπούσε. Επίσης φαίνεται ότι και αυτά τον αγαπούσαν και ότι είναι ψυχολογικά υγιή, παρόλο που φαινόταν ότι ζούσαν σ' ένα συγχυσμένο οικογενειακό περιβάλλον. Αυτό που είναι αξιοσημείωτο είναι ότι η δομή της οικογένειας Τζάκσον δεν ήταν παραδοσιακή και ταίριαζε περισσότερο με τη δομή που έχουν λεσβιακές και γκέι οικογένειες (μόνο που αυτές δεν χαρακτηρίζονται από τον εθισμό, τα παράλογα καταναγκαστικά έξοδα, τις πλαστικές εγχειρήσεις και τις δαπάνες δικών για κακοποίηση παιδιών). Ξέρετε, αυτές τις οικογένειες όπου οι λεσβίες αποκτούν παιδιά με γκέι φίλους με τους οποίους δεν έχουν κανένα σεξουαλικό ή ρομαντικό δεσμό και δεν πρόκειται να παντρευτούν ή οι γκέι που μεγαλώνουν παιδιά που έχουν αποκτήσει μέσω παρένθετης μητέρας ή με υιοθεσία ή μαζί με λεσβίες φίλες με τις οποίες τα μεγαλώνουν. Σε μεγάλο βαθμό, αυτές οι queer οικογένειες θεωρούνται περίεργες και μη υγιείς από την πλειοψηφία των Αμερικάνων. Κάποιες πολιτείες έχουν θεσπίσει απαγορεύσεις στην ανοιχτή υιοθεσία παιδιού από μια λεσβία ή έναν γκέι κάνοντας έτσι πολύ δύσκολο για τα lgbtq ζευγάρια να υιοθετήσουν από κοινού. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, μετά από 20 χρόνια πολλών ετεροσεξουαλικών οικογενειών που χωρίζουν, ξαναπαντρεύονται, συγχωνεύονται, επεκτείνονται, υιοθετούν και προσαρμόζονται σε νέες οικογενειακές μορφές, η ιδέα της ομοφυλοφυλικής οικογένειας είναι λιγότερη σοκαριστική απ΄ότι θα ήταν το '70 ή ακόμα και το '80. Αλλά και με αυτές τις αλλαγές υφίσταται ακόμα ένας συνεχιζόμενος πολιτισμικός πόλεμος στις γκέι οικογένειες. Μεγάλο μέρος των δεξιών επιθέσεων στους ομοφυλόφιλους γάμους περιστρέφεται γύρω από το επιχείρημα του συμφέροντος των παιδιών. Εκπρόσωποι όπως η Maggie Gallagher, πρόεδρος του ινστιτούτου για το Γάμο και της Δημόσιας Πολιτικής, τροφοδοτεί ανεξάντλητα εφιαλτικά σενάρια για το πόσο κακό θα προκληθεί στα παιδιά εάν τα queer ζευγάρια αποκτήσουν το δικαίωμα του γάμου: «Οι γάμοι ομοφυλόφιλων στέλνουν ένα κακό μήνυμα στη νέα γενιά: ότι οι εναλλακτικοί τύποι οικογένειας είναι το ίδιο καλοί όσο και οι παραδοσιακές οικογένειες, τα παιδιά δεν χρειάζονται ένα πατέρα και μια μητέρα και ο γάμος γίνεται για να ικανοποιήσει τις επιθυμίες των ενήλικων για επιβεβαίωση και οφέλη και όχι για την ευημερία των παιδιών». Η Amy Wax, καθηγήτρια στο Penn Law, κατασκευάζει ακόμα πιο τρομακτικά σενάρια: «Πρώτα απ΄όλα, άσχετα αν μας αρέσει ή όχι, ένα μεγάλο μέρος της ομοφυλόφιλης ατζέντας για δεκαετίες ήταν να αποκηρυχθούν οι υπερβολικοί περιορισμοί της μονογαμίας και της σεξουαλικής πίστης». Λοιπόν, αυτό είναι με λίγα λόγια το τέλος του κόσμου. Επίσης, από όσο γνωρίζω ούτε η Gallagher ούτε η Wax είχαν να πουν κάτι για την οικογένεια του Μάικλ Τζάκσον. Δεδομένου ότι είναι και οι δύο παντρεμένες «παραδοσιακά», σίγουρα δεν θα ενέκριναν τις επιλογές του Μάικλ Τζάκσον, αλλά είναι περίεργο πως ο ομοφυλόφιλος γάμος και οι queer οικογένειες μπορούν να δαιμονοποιηθούν τόσο πολύ, ενώ την ίδια στιγμή επαινείται μετά θάνατο τόσο πολύ ένα αστέρι της ποπ μουσικής, που είχε μια εξαιρετικά μη παραδοσιακή οικογένεια. Η ιστορία του Τζάκσον ήταν ένα αμερικάνικο, τηλεοπτικό freak show. Η εκδοχή της ανθρωποκτονίας είναι η τελευταία πράξη, που δεν έχει σχεδόν καμία σχέση με την πραγματική-καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Οι οικογένειες είναι πολύπλοκες διαδικασίες και χρειάζονται πολλή κοινωνική, ιατρική και νομική υποστήριξη. Εάν τα μίντια ξόδευαν ένα μέρος μόνο της προσοχής τους, και δεν το κατασπαταλούσαν στο φιάσκο της οικογένειας Τζάκσον, για να εξετάσουν τις ζωές και τις ανάγκες των queer και μη οικογενειών, ίσως θα μπορούσαμε να πειστούμε ότι η οικογένεια Τζάκσον ήταν πραγματικά περισσότερο queer και περισσότερο κανονική από οποιαδήποτε άλλη οικογένεια. Ο Michael Bronski είναι ο συγγραφέας του «Pulp Friction: Uncovering the Golden Age of Gay Male Pulps». Δραστηριοποιείται από το 1969 ως οργανωτής, συγγραφέας, εκδότης και θεωρητικός στον αγώνα για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων. Μετάφραση Ελιάνα Καναβέλη Ο Χαμένος Κρίκος: Κλιματική Αλλαγή vs Ελεύθεριο Εμπόριο Ντέβιντερ Σάρμα
[…] Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, τα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος ξεχάστηκαν τεχνηέντως. Σε τέτοιο σημείο, ώστε αν δεν μιλάς για κλιματική αλλαγή αντιμετωπίζεσαι σαν να είσαι εκτός μόδας, εκτός τόπου και χρόνου. Για το λόγο αυτό δεν χαίρομαι που βλέπω τις ινδικές ΜΚΟ, οι οποίες κατά τ' άλλα ορκίζονται στον αγώνα ενάντια στη φτώχεια, την πείνα και τη διατροφική ανασφάλεια, ξαφνικά να πρωτοστατούν στη μόδα της κλιματικής αλλαγής… Δεν θα ξαφνιαζόμουν αν κάποιος προσπαθούσε να βρει σύνδεση μεταξύ της κλιματικής αλλαγής και του ζητήματος του φύλου. Αυτό δεν ισχύει μόνο για την Ινδία αλλά σχεδόν για όλες τις πολιτικές οργανώσεις στον υπανάπτυκτο κόσμο. Στην πραγματικότητα, ψάχνουν μια ευκαιρία για να βρεθούν εκεί που θα εκτυλιχτεί η δράση. Εννοώ ότι, ταξιδεύοντας στην Κοπεγχάγη, θα μπορούν να πουν στους συντρόφους τους: «Ναι, ήμουν εκεί». Παρόλα αυτά, η Σύνοδος της Κοπεγχάγης αναμένεται να είναι κάπως διαφορετική. Δεν είναι μόνο το ζήτημα του περιορισμού των εκπομπών, αλλά, αν έχετε παρακολουθήσει το θέμα, θα συζητηθούν οι τρόποι προώθησης και μάρκετινγκ των πράσινων τεχνολογιών και επενδύσεων. Γι' αυτό δεν εκπλήσσομαι που οι αρχηγοί κρατών μιλούν για Πράσινη Τεχνολογία με όρους Πράσινης Επανάστασης, χωρίς να συνειδητοποιούν ότι η Πράσινη Επανάσταση είναι εν μέρει υπεύθυνη για την επιδείνωση της κλιματικής κρίσης. Με άλλα λόγια, όλη η διαμάχη κυριαρχείται από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις για να εξυπηρετηθούν τα επιχειρηματικά τους συμφέροντα. Λίγες μέρες πριν τη Σύνοδο της Κοπεγχάγης οργανώνεται η 7η Υπουργική Σύνοδος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου στη Γενεύη, 30 Νοεμβρίου ως 2 Δεκεμβρίου. Το βασικό θέμα της συνόδου είναι ο ΠΟΕ, το Αμοιβαίο Σύστημα Εμπορίου και το Σύγχρονο Παγκόσμιο Οικονομικό Περιβάλλον. Απρόσμενα, το υπουργικό συμβούλιο του ΠΟΕ συζητά για το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον και όχι για την κλιματική αλλαγή. Θα μου πείτε, και τι μ' αυτό; Ε, λοιπόν, εκεί είναι που θέλω να σας επιστήσω την προσοχή. Με άλλα λόγια, και οι δύο διεθνείς συζητήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη εξυπηρετούν και διπλό σκοπό. Ωστόσο, κανείς δεν μιλά για το ρόλο που θα παίξει το εμπόριο προς την κατεύθυνση της καταστροφής του πλανήτη. Ο λόγος (που δεν γίνεται συζήτηση γι' αυτό) είναι απλός. Κάθε προσπάθεια να τεθεί το ζήτημα του εμπορίου στις διαπραγματεύσεις για την κλιματική αλλαγή θα βλάψει τα συμφέροντα των πολυεθνικών επιχειρήσεων και γι' αυτό τα ΜΜΕ, οι δεξαμενές σκέψης, οι διεθνείς δωρητές και φυσικά οι πολιτικοί δεν θίγουν αυτό το θέμα… Στα μέσα της δεκαετίας του '80, ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (OECD) δημοσίευσε μια μελέτη στην οποία υπολογίστηκε ότι μέχρι το τέλος του 2004, οπότε αναμενόταν και το πέρας του γύρου διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ στην Ουρουγουάη, θα σημειωνόταν αύξηση 70% στα αγαθά που διακινούνταν παγκοσμίως σε σχέση με το 1992. Αυτό, φυσικά, σημαίνει ότι περισσότερα ορυκτά καύσιμα θα καταναλώνονταν για να πραγματοποιηθούν αυτές οι μεταφορές σ' όλο τον κόσμο. Οι εκτιμήσεις του OECD δείχνουν ήδη ότι το 60% της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου αφορά τις μεταφορές, οι οποίες πραγματοποιούνται σε ποσοστό πάνω από 95% με ορυκτά καύσιμα. Ο OECD εκτιμά, επίσης, ότι ο παγκόσμιος τομέας μεταφορών ευθύνεται για το 25% των εκπομπών άνθρακα, με το 66% αυτών να προέρχεται από τις πλούσιες χώρες. Μετά το γύρο διαπραγματεύσεων Doha, είμαι σίγουρος ότι εξαιτίας των μεταφορών θα αυξηθούν υπερβολικά οι εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ωστόσο, δεν θα μάθουμε ποτέ πόσο θ' αυξηθούν και τι πρέπει να κάνει ο κόσμος για να εφαρμόσει τις αρχές του πράσινου εμπορίου. Γνωρίζουμε ότι κάθε τόνος εμπορευμάτων που μετακινείται αεροπορικώς χρησιμοποιεί 49 φορές περισσότερη ενέργεια σε σχέση με τη θαλάσσια μεταφορά. Τα δύο λεπτά απογείωσης ενός Μπόινγκ 747 Τζάμπο ισοδυναμούν με 2,4 εκατομμύρια χορτοκοπτικές μηχανές που λειτουργούν για είκοσι λεπτά. Μόνο στις ΗΠΑ, υπάρχουν 7.000 αεροπλάνα στον αέρα κάθε στιγμή και ο αριθμός τους θ' αυξηθεί στο μέλλον. Περισσότερο από τους περιορισμούς των εκπομπών αερίων, αυτό που είναι πιο κρίσιμο για την κλιματική αλλαγή είναι ο περιορισμός που πρέπει να επιβληθεί στο παγκόσμιο εμπόριο. Μετάφραση: Δημήτρης Κωνσταντίνου Εποχή των Παρωδιών: Ελευθερία και Δημοκρατία στα μέσα του 2009 ΝΟΑΜ ΤΣΟΜΣΚΙ B' Μέρος […] Καθώς οι σκέψεις μας στρέφονται προς τις εκλογές, δεν πρέπει να ξεχάσουμε μια πρόσφατη, αυθεντική, "ελεύθερη και δίκαιη" εκλογική διαδικασία στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, στην Παλαιστίνη τον Ιανουάριο του 2006, στην οποία οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους ανταποκρίθηκαν άμεσα με σκληρή τιμωρία για τον πληθυσμό που ψήφισε "προς λανθασμένη κατεύθυνση". Οι προφάσεις που παρουσιάστηκαν ήταν γελοίες και η αντίδραση δεν τάραξε σχεδόν καθόλου την πλειάδα σχολιασμών γύρω από τις ευγενείς προσπάθειες της Ουάσινγκτον "για τη διάδοση της δημοκρατίας στο Μουσουλμανικό κόσμο", κατόρθωμα που αποκαλύπτει μια εντυπωσιακή υποτέλεια στην εξουσία. Εξίσου εντυπωσιακή είναι και η προθυμία για υποταγή στην αντίληψη ότι το Ισραήλ είναι δικαιολογημένο στο να επιβάλει μια σκληρή και καταστροφική πολιορκία στη Γάζα και να της επιτίθεται με ανηλεή βία χρησιμοποιώντας εξοπλισμό και διπλωματική υποστήριξη από τις ΗΠΑ, όπως έπραξε τον προηγούμενο χειμώνα. Υπάρχει φυσικά ένα πρόσχημα: "το δικαίωμα στην αυτοάμυνα". Το πρόσχημα έχει γίνει σχεδόν καθολικά αποδεκτό στη Δύση, παρόλο που οι ισραηλινές δράσεις καταδικάζονται μερικές φορές ως "δυσανάλογες". Η αντίδραση αυτή είναι εντυπωσιακή, γιατί το πρόσχημα καταρρέει και με την πλέον πρόχειρη ανάλυση. Το ζήτημα είναι το δικαίωμα της ΧΡΗΣΗΣ ΒΙΑΣ σε αυτοάμυνα και ένα κράτος έχει αυτό το δικαίωμα μόνο εφόσον έχει εξαντλήσει τα ειρηνικά μέσα. Στην περίπτωση αυτή, το Ισραήλ έχει απλά αρνηθεί να χρησιμοποιήσει τα ειρηνικά μέσα που είναι άμεσα διαθέσιμα. Όλα αυτά έχουν συζητηθεί εκτενώς αλλού και δεν είναι αναγκαία μια επισκόπηση των απλών γεγονότων για μια ακόμη φορά. Για μια ακόμη φορά βασιζόμενο στην ατιμωρησία του ως πελάτη των ΗΠΑ, το Ισραήλ στο τέλος του Ιούνη του 2009 επέβαλε την πολιορκία του με μια ξεδιάντροπη πράξη πειρατείας. Στις 30 Ιουνίου, το ισραηλινό ναυτικό κατέλαβε το πλοίο "Spirit of Humanity" της κίνησης Free Gaza - σε διεθνή ύδατα, σύμφωνα με τους επιβαίνοντες - και το εξανάγκασε να πλεύσει προς το ισραηλινό λιμάνι του Ashdod. Το πλοίο είχε φύγει από την Κύπρο, όπου το φορτίο ελέγχθηκε: αποτελούνταν από φάρμακα, προμήθειες υλικών ανοικοδόμησης και παιχνίδια. Μεταξύ των ακτιβιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων πάνω στο πλοίο συγκαταλέγονταν η κάτοχος Νόμπελ Mairead Maguire και το πρώην μέλος του κογκρέσου Cynthia McKinney, η οποία στάλθηκε στις φυλακές της Ramleh στο Ισραήλ, χωρίς η κυβέρνηση Ομπάμα, κατά τα φαινόμενα, να πει κουβέντα. Το έγκλημα δεν προκάλεσε σχεδόν καμία εντύπωση και δικαιολογημένα, θα μπορούσε να πει κανείς, από τη στιγμή που το Ισραήλ καταλαμβάνει πλοία που ταξιδεύουν μεταξύ Κύπρου και Λιβάνου εδώ και δεκαετίες, απαγάγοντας και μερικές φορές δολοφονώντας επιβάτες ή στέλνοντάς τους χωρίς κατηγορίες σε ισραηλινές φυλακές όπου συναντούν χιλιάδες άλλους, που σε κάποιες περιπτώσεις κρατούνται πολλά χρόνια ως όμηροι. Έτσι, γιατί να μπει κάποιος στον κόπο να αναφέρει αυτό το τελευταίο αίσχος από ένα άτιμο κράτος και τον προστάτη του, για τον οποίο ο νόμος είναι θέμα ομιλιών για την 4η Ιουλίου και ένα όπλο εναντίον των εχθρών; Η πράξη πειρατείας του Ισραήλ είναι ένα πολύ πιο ακραίο έγκλημα από οτιδήποτε έχει πραγματοποιηθεί από τους Σομαλούς που οδηγούνται στην πειρατεία από φτώχεια και απόγνωση, και την καταστροφή των ψαρότοπών τους από τις ληστείες και τα τοξικά απόβλητα. Ας μη μιλήσουμε και για την καταστροφή της οικονομίας τους από μια αντιτρομοκρατική επιχείρηση του Μπους που αναγνωρίσθηκε ως δόλια και μια εισβολή της Αιθιοπίας στηριζόμενη από τις ΗΠΑ. Επίσης, οι πειρατείες του Ισραήλ παραβιάζουν τη διεθνή Σύμβαση του Μαρτίου του 1988 σχετικά με την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας της οποίας οι ΗΠΑ είναι μέλος και, επομένως, υποχρεωμένες από τη Σύμβαση να συμβάλλουν στην εφαρμογή της. Το Ισραήλ, ωστόσο, δεν είναι μέλος - γεγονός το οποίο με κανέναν τρόπο δεν μετριάζει το έγκλημα ή την υποχρέωση επιβολής της Σύμβασης εναντίον αυτών που την παραβαίνουν. H μη συμμετοχή του Ισραήλ έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον, αφού η Σύμβαση είναι μερικώς εμπνευσμένη από την πειρατεία του Achille Lauro το 1985. Το έγκλημα αυτό βρίσκεται σε υψηλή θέση μεταξύ των τρομοκρατικών ωμοτήτων στο Ισραήλ και στη Δύση, σε αντίθεση με τον υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ ισραηλινό βομβαρδισμό της Τύνιδας που σκότωσε 75 ανθρώπους μια εβδομάδα πριν, ως συνήθως χωρίς αξιόπιστο πρόσχημα, ο οποίος έγινε και πάλι ανεκτός υπό καθεστώς ατιμωρησίας για τις ΗΠΑ και τους πελάτες τους. Πιθανόν το Ισραήλ να επέλεξε να μη συμμετάσχει στη Σύμβαση εξαιτίας της πρακτικής που ακολουθούσε συχνά εκείνη την περίοδο, της πειρατείας πλοίων δηλαδή σε διεθνή ύδατα. Επίσης άξιο έρευνας σε σχέση με την πειρατεία του Ιουνίου του 2009 είναι το ότι από το 2000, ύστερα από την ανακάλυψη σημαντικών, κατά τα φαινόμενα, αποθεμάτων φυσικού αερίου στα χωρικά ύδατα της Γάζας από την British Gas, το Ισραήλ απωθεί σταθερά τα αλιευτικά της Γάζας προς την ακτή, συχνά με βίαιο τρόπο, καταστρέφοντας μια βιομηχανία ζωτική για την επιβίωσή της. Την ίδια στιγμή, το Ισραήλ έχει εισέλθει σε διαπραγματεύσεις με την BG για την απόκτηση αερίου από τις πηγές αυτές, κλέβοντας έτσι τους ισχνούς πόρους του πληθυσμού που συνθλίβει χωρίς έλεος. Το δυτικό ημισφαίριο έγινε μάρτυρας ενός επιπλέον εκλογικού εγκλήματος στο τέλους αυτού του μήνα. Ένα στρατιωτικό πραξικόπημα στην Ονδούρα απομάκρυνε τον πρόεδρο Manuel Zelaya από τη θέση του και τον εξόρισε στην Κόστα Ρίκα. Όπως παρατηρεί ο οικονομολόγος Mark Weisbrot, έμπειρος αναλυτής ζητημάτων της Λατινικής Αμερικής, η κοινωνική δομή του πραξικοπήματος είναι μια "επαναλαμβανόμενη ιστορία στη Λατινική Αμερική", που υποσκάπτει "έναν μεταρρυθμιστή πρόεδρο που υποστηρίζεται από τα εργατικά σωματεία και τις κοινωνικές οργανώσεις ενάντια σε μια μαφιόζικη, καθοδηγούμενη από τη βιομηχανία ναρκωτικών, διεφθαρμένη πολιτική ελίτ, που έχει συνηθίσει να επιλέγει όχι μόνο το Ανώτατο Δικαστήριο και το Κογκρέσο αλλά και τον πρόεδρο". Οι σχολιασμοί του κυρίαρχου ρεύματος περιέγραψαν το πραξικόπημα ως μια λυπηρή επιστροφή στις κακές ημέρες προηγούμενων δεκαετιών. Η ανάλυση όμως αυτή είναι λανθασμένη. Αυτό είναι το τρίτο στρατιωτικό πραξικόπημα μέσα στην τελευταία δεκαετία, και με τα τρία να συμμορφώνονται με την "επαναλαμβανόμενη ιστορία". Το πρώτο, στη Βενεζουέλα το 2002, υποστηριζόταν από την κυβέρνηση Μπους, η οποία, όμως, οπισθοχώρησε ύστερα από την οξεία καταδίκη από την πλευρά της Λατινικής Αμερικής και την αποκατάσταση της εκλεγμένης κυβέρνησης μέσω μιας λαϊκής εξέγερσης. Το δεύτερο, στην Αϊτή το 2004, πραγματοποιήθηκε από τους παραδοσιακούς βασανιστές της Αϊτής, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ. Ο εκλεγμένος πρόεδρος, Jean-Bertrand Aristide, μεταφέρθηκε κρυφά στην Κεντρική Αφρική και κρατήθηκε σε ασφαλή απόσταση από την Αϊτή από τον άρχοντα του ημισφαιρίου. Αυτό που είναι νέο στο πραξικόπημα της Ονδούρας είναι η μη υποστήριξή του από τις ΗΠΑ. Αντίθετα, οι ΗΠΑ ενώθηκαν με τον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών (OAS) και αντιτέθηκαν στο πραξικόπημα, αν και με μια περισσότερο επιφυλακτική καταδίκη σε σχέση με τις υπόλοιπες και χωρίς κάποια δράση, σε αντίθεση με τις γειτονικές χώρες και το μεγαλύτερο μέρος της υπόλοιπης Λατινικής Αμερικής. Σε διαφοροποίηση με τους υπόλοιπους, οι ΗΠΑ δεν ανακάλεσαν τον πρεσβευτή τους, όπως έκαναν η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία καθώς και τα κράτη της Λατινικής Αμερικής. Αναφέρθηκε πως η Ουάσινγκτον είχε εκ των προτέρων πληροφόρηση για ένα πιθανό πραξικόπημα και προσπάθησε να το αποτρέψει. Ξεπερνάει κάθε φαντασία το ότι η Ουάσινγκτον δεν είχε στενή γνώση του τι επρόκειτο να συμβεί στην Ονδούρα, η οποία εξαρτάται σε υψηλό βαθμό από τη βοήθεια των ΗΠΑ και ο στρατός της οποίας εξοπλίζεται, εκπαιδεύεται και δέχεται συμβουλές από την Ουάσινγκτον. Οι στρατιωτικές τους σχέσεις είναι ιδιαίτερα στενές από τη δεκαετία του '80, όταν η Ονδούρα αποτελούσε βάση για τον τρομοκρατικό πόλεμο του Ρήγκαν ενάντια στη Νικαράγουα. Το εάν θα εξελιχθούν τα παραπάνω σε ένα ακόμη κεφάλαιο της "επαναλαμβανόμενης ιστορίας" απομένει να το δούμε και θα εξαρτηθεί σε σημαντικό βαθμό από τις αντιδράσεις στο εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών. Μετάφραση: Δημήτρης Γάκης |
Χρησιμοποιείτε Yahoo!
Βαρεθήκατε τα ενοχλητικά μηνύ ματα (spam); Το Yahoo! Mail διαθέτει την καλύτερη δυνατή προστασία κατά των ενοχλητικών μηνυμάτων
http://login.yahoo.com/config/mail?.intl=gr
Αυτό βασικά δεν είναι σχόλιο για τα άρθρα αλλά απλώς μία πρόσκληση...
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαθώς σέρφαρα στην blogosfaira βρέθηκα στο site σας και παρατήρησα ότι τα άρθρα σας προέρχονται κυρίως από το znet. Βασικά έχω και εγώ ένα blog στο οποίο κάνω κυρίως μεταφράσεις κειμένων του Noam Chomsky, Howard Zinn και ότι άλλο μου φαίνεται ενδιαφέρον. Επίσης παρατήρησα ότι έχουμε κάνει και μεταφράσεις των ίδιων κειμένων σε μία περίπτωση. Αυτό που θα ήθελα να πω είναι ότι μιας και όπως φαίνεται οι πηγές μας είναι σχεδόν οι ίδιες θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε κάπως. Δε λέει να μεταφράζουμε τα ίδια κείμενα. Η δικιά μου δουλειά είναι τελείως εθελοντική και θα μπορούσατε να τη χρησιμοποιήσετε. Αμα θέλετε επικοινωνήστε μαζί μου και το συζητάμε. Το blog μου είναι μπορείτε να το δείτε στο http://chomsky-speaks-greek.blogspot.com.